ඇඩම් ස්මිත්ගේ සදිසි හස්තය
පරිභෝජනවාදයට මිනිස්සු ගොදුරු කරගන්න තියරි ගොතපු සහ ගොතන චිකාගෝ කල්ලිය (Chicago school of economics) ඒ වෙනුවෙන් නිතර ම අල්ලගන්න කෙනෙක් තමයි ඇඩම් ස්මිත්. තමන්ගේ අරමුණු වෙනුවෙන් ඒ අය යොදාගන්නේ 1776 දී ඇඩම් ස්මිත් විසින් පළ කරපු “ජාතීන්ගේ ධනය” පොතේ තියෙන “අදිසි හස්තය” (invisible hand) කියන අදහස. ඇත්තෙන්ම, චිකාගෝ කල්ලිය විසින් උඩදාන්නේ ඇඩම් ස්මිත්ගේ අදහස ම නෙවෙයි. ඒ අය තමන්ට ගැලැපෙන ස්මිත් කෙනෙක් හදාගෙන තමයි මේ වැඩේ කරන්නේ. මේ අලුත් පුද්ගලයාව නම් කරලා තියෙන්නේ “චිකාගෝ ස්මිත්” (Chicago Smith) කියලා.
“චිකාගෝ ස්මිත්” කියන විදිහට මිනිසුන්ගේ හැසිරීම විශ්ලේෂණය සඳහා යොදාගන්න පුළුවන් එක ම වලංගු පදනම තමයි එක එකා තුළ තියෙන ආත්මාර්ථකාමීත්වය. මිනිස්සුන්ගේ පුද්ගලික සහ දේශපාලන නිදහස සහතික කරන්න පුළුවන් වෙළෙඳපොළේ අදෘශ්‍යමාන හස්තයට මිසක් ආණ්ඩුවේ බර, දෘශ්‍යමාන හස්තයට නෙවෙයි.
මේ “චිකාගෝ ස්මිත්” හදලා ඉස්සරහට දාපු විදිහ ගැන පස්සේ කියන්නම්. මේ ලිපියෙන් කියන්නේ ඇඩම් ස්මිත්ගේ දෘශ්‍යමාන හස්තය වෙළෙඳාමට සම්බන්ධ වෙච්ච විදිහක් ගැනයි.
උඩිනුත් කියපු විදිහට, ඇඩම් ස්මිත් “ජාතීන්ගේ ධනය” පොත ප්‍රකාශයට පත් කළේ 1776 අවුරුද්දේ. ඊට පස්සේ අවුරුද්දේ (ඒ කියන්නේ, 1777 දී) ඔහු අලුත් රස්සාවක් භාරගත්තා. ඒක එඩින්බරෝ රේගුවේ ඉහළ තනතුරක්. රේගුව කියන්නේ නිදහස් වෙළෙඳාමට හිතු හිතු විදිහට හැසිරෙන්න ඉඩදෙන ආයතනයක් නෙවෙයි. ඒක ආණ්ඩුව විසින් වෙළෙඳාම හීලෑ කරන්න යොදාගන්න බොහොම බලගතු දෘශ්‍යමාන හස්තයක්.
ඉතින් මේ නිදහස් වෙළෙඳාමේ මහා මුනිවරයා විදිහට හඳුන්වන ඇඩම් ස්මිත් රේගුවට වෙලා නිදහස් වෙළෙඳාම මේච්චල් කරන්න මැදිහත් වුණා. ආනයනය කරන භාණ්ඩවලින් තීරුබදු එකතුකිරීම, නීති නොතකා වෙළෙඳාම් කරන්නන්ට දඩ ගැසීම වගේ වැඩ ගොඩක් ඇඩම් ස්මිත්ගේ රාජකාරිවලට ඇතුළත් වෙලා තිබුණා.
ඇඩම් ස්මිත් කියන්නේ බොරුකාරයෙක් කියලා කියන්න බෑ. ඔහු සදාචාරය බොහොම ඉහළින් උස්සලා තියපු කෙනෙක්. ඔහුගේ ජීවිතයත් මහ අමුතු එකක්. ඔහු කවදාවත් විවාහ වුණේ නෑ. ඔහුට කිසිම ප්‍රේම සම්බන්ධයක් තිබුණු බවට වාර්තාවකුත් නෑ. රාජකාරිවලට ගෙදරින් පිටවෙලා හිටිය අවස්ථාවල දී හැරෙන්න ඔහු දිගට ම ජීවත්වුණේ තමන්ගේ අම්මා එක්ක. අවුරුදු 90 ක් ජීවත්වෙච්ච ඒ අම්මා මියගියේ 1784 දී. ඊට පස්සේ ඇඩම් ස්මිත් ජීවත්වුණේ තව අවුරුදු 6 ක් විතරයි.
1790 ජුලි 17 වැනි දා ඇඩම් ස්මිත් මියගියා. ඒ වෙද්දි ඔහුගේ වයස අවුරුදු 67 ක්. මියයන්න දවස් කීපයකට කලින් ඔහු ලොකු හපන්කමක් කළා. ඒ තමයි, 1777 – 1790 කාලය තුළ ලිව්වත් පළ නො කරපු පොත් සහ ලේඛන එකතු කරලා ගිනි තියන එක. ඉතින් ඔහු මේ ලෝකයට දායාද කරන්න උත්සාහ කරපු දැනුමෙන් විශාල ප්‍රමාණයක් පිච්චිලා අළු බවට පත්වුණා.
ඇඩම් ස්මිත්ගේ සදිසි හස්තය එහෙම එකක්.
- ආචාර්ය වරුණ චන්ද්‍රකීර්ති -
සම්බන්ධිත පුවත් | Related News
ප්‍රධාන පුවත්
සර්වඥ ධාතුන් වහන්සේලා අළෙවි කළ නොහැකියි... වෙසක් සතියේ ධාතු වෙන්දෙසිය වහා නවත්වන්න. ඉන්දියාවට බාර දෙන්න.
මෙතෙක් ප්‍රකාශිත ප්‍රතිඵල මෙන්න
විවෘත වරෙන්තු පිට සිටි, හිටපු රාජ්‍ය ඇමති ප්‍රසන්න අධිකරණයට භාරවෙයි
ඉන්දීය ජෙට් යානා දෙකකට සහ ඩ්‍රෝන යානයකට ප්‍රහාර එල්ල කළා - පාකිස්ථාන හමුදා මාධ්‍ය ප්‍රකාශක කියයි
පළාත් පාලන ආයතන ඡන්ද විමසීම ඇරඹෙයි
දේශීය ඖෂධ කර්මාන්තය බිඳවැටෙන අවදානමක් - ඇමති නලින්දගේ හැසිරීම ගැන සංගම් තුනකින් විරෝධය..
දැඩි බෞද්ධ විරෝධය මැද ශාක්‍යයන්ට අයත්ව තිබූ බෞද්ධ ධාතු හොංකොංවලදී වෙන්දෙසි කිරීමේ සූදානමක්..
ජවිපෙ අත්හැරපු ඉන්දියන් විරෝධී සටන විජේවීරගේ පුතා අතට ගනී.. (වීඩියෝ)
අනුර - මෝදි ගිවිසුම්වලින් රටේ ආරක්ෂාවට දැඩි තර්ජනයක් එල්ලවිය හැකියි - වෛද්‍ය අනුලා විජේසුන්දර (වීඩියෝ)
අනුර - මෝදි අත්සන් කළ ගිවිසුම් රටේ ව්‍යවස්ථාවට සහ ජාත්‍යන්තර සම්මුතීන්ට පටහැනියි... ජනාධිපති ලේකම් වගකීම් පැහැරහැරියා - වෛද්‍ය වසන්ත බණ්ඩාරගෙන් චෝදනා (වීඩියෝ)
අනුර සමග හොර ගිවිසුම් අත්සන් කිරීමට විරෝධය දක්වා ජාතික සංවිධාන විසින් ඉන්දීය මහාකොමරිස් කාර්යාලයට මහජන පෙත්සම භාර දුන් අවස්ථාව (වීඩියෝ)
ආණ්ඩුව ඉන්දියාව සමග ගිවිසුම් අත්සන් කර ඇත්තේ රටේ ස්වාධීනත්වයට, නීතියට සහ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැනි ලෙසයි - නීතිඥ මධුමාලි අල්විස් (වීඩියෝ)
ඉන්දියාව සමග ආණ්ඩුව අත්සන් කළ ගිවිසුම් නීති විරෝධීයි.. ඒ ගිවිසුම්වලින් රටේ ස්වෛරීත්වය පාවා දීලා - ආචාර්ය ගුණදාස අමරසේකර (වීඩියෝ)
ඉන්දියාවත් එක්ක ගැසූ හොර ගිවිසුම් ගැන කරුණු කියන්න ජනපති ලේකම් කාර්යාලයට ගිය ජාතික සංවිධාන නියෝජිතයන්ට කුඩම්මාගේ සැලකිලි..
අනුර සමග හොර ගිවිසුම් අත්සන් කිරීමට විරෝධය දක්වා ජාතික සංවිධාන විසින් ඉන්දීය මහාකොමරිස් කාර්යාලයට පෙත්සමක් භාරදෙයි..
ඉන්දියාව අසල්වාසී රාජ්‍යයක් මිස ලොකු අයියා නොවෙයි.. ඉන්දියාවේ උපකාර පිටුපස සැඟවුණු යටි අරමුණු වටහාගත යුතුයි - මහාචාර්ය පූජ්‍ය ඉඳුරාගාරේ ධම්මරතන හිමි (වීඩියෝ)