යුක්‍රේනයේදී ඝාතනය වූ රුසියානු මාධ්‍යවේදීන්ගේ සංඛ්‍යා ලේඛන යුනෙස්කෝව සැලකිල්ලට නොගැනීම හෙලා දකිනවා- ලංකා ලීඩර් වෙබ් අඩවිය
යුනෙස්කෝ සංවිධානය විසින් සකස් කරන ලද වාර්තාවට තම වෘත්තීය රාජකාරිය අතරතුර ඝාතනය කළ රුසියානු සගයන් ඇතුළත් කරන ලෙස ලංකා ලීඩර් පුවත්පතේ ප්‍රධාන කර්තෘ ජීවන්ත ජයතිස්ස මහතා ඊයේ(12) යුනෙස්කෝ සංවිධානය වෙත ලිපියක් යොමු කරමින් ඉල්ලා සිටියේය.
එම ලිපිය මගින් ඒ මහතා වැඩිදුරටත් ඉල්ල සිටියේ සන්නිවේදන සංවර්ධනය පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර වැඩසටහනේ 34 වැනි සැසිවාරයට ඉදිරිපත් කළ වාර්තාව සියලු කරුණු සැලකිල්ලට නොගෙන සකස් කර ඇති බවයි.
“ලෝකය පුරා වර්ධනය වන යුද ආතතීන් හමුවේ, මාධ්‍යවේදීන්ගේ වෘත්තීය ගරුත්වය සහ ආරක්ෂාව සහතික කිරීම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය පියවරක් ලෙස, යුක්රේනයේ යුද්ධය වාර්තා කිරීමේදී මියගිය රුසියානු සගයන් පිළිබඳ නිශ්චිත තොරතුරු වාර්තාවට ඇතුළත් කරන ලෙස අපි ඉල්ලා සිටිමු. ", ඔහු සිය ලිපිය මගින් අවධාරණය කර තිබේ.
මාධ්‍යවේදීන්ගේ ආරක්ෂාව සහ දණ්ඩමුක්තිය පිළිබඳ 2022-2023 කාලසීමාව ආවරණය කරන සංඛ්‍යාලේඛනවලට ඝාතනයට ලක් වූ රුසියානු මාධ්‍යවේදීන් පිළිබඳ තොරතුරු ඇතුළත් නොවී ඇති බව ඔහු විසින් කරන ලද මූලික අධ්‍යනයේදී අනාවරණය වූ බව ඔහු පැහැදිලි කළේය.
එලෙසම සියලුම ජාත්‍යන්තර මාධ්‍යවේදීන්ගේ අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ නිදහස සහ නිවැරදි කරුණු දැනගැනීමේ ලෝක ජනතාවට ඇති අයිතිය සහතික කිරීමේ නොබිඳිය හැකි වගකීම පැහැර නොහරින ලෙස ජයතිස්ස මහතා සිය ලිපිය මගින් යුනෙස්කෝවෙන් ඉල්ලා සිටියි.
සන්නිවේදන සංවර්ධනය සඳහා වූ ජාත්‍යන්තර වැඩසටහන (IPDC) සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල, සංක්‍රාන්ති සහ ගැටුම් සහ පශ්චාත් ගැටුම් තත්වයන් තුළ මාධ්‍ය සංවර්ධනය ප්‍රවර්ධනය කරන බවද ඔහු සිය ලිපිය මගින් සිහිපත් කරයි.
මේ සම්බන්ධයෙන් ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව බලමුලු ගැන්වීම සඳහා නිර්මාණය කර ඇති එක්සත් ජාතීන්ගේ පද්ධතියේ ඇති එකම බහුපාර්ශ්වික සංසදය ලෙස, නිදහස් හා සාධාරණ මාධ්‍යවාදියෙකුගේ වර්ධනය සඳහා සුදුසු පරිසරයක් සහතික කිරීමට එකඟ වන අතරම, මෙම වැඩසටහන මාධ්‍ය ව්‍යාපෘති සඳහා සහාය වන බවද ඔහු පෙන්වා දෙයි.
යුනෙස්කෝ වාර්තාවට අනුව, දශකයකට වැඩි කාලයක් තුළ වැඩිම ඝාතන ප්‍රතිශතයක් වාර්තා කරමින්, මේ වසරේ මාධ්‍යවේදීන්ගේ මරණ බහුතරයක් සිදුවූයේ යුද් ගැටුම් පවතින කලාපයන්හිය.
එක්සත් ජාතීන්ගේ නියෝජිතායතනය වාර්තාකරුවන් සඳහා යුද කලාපවල අන්තරාය තහවුරු කළේ අවම වශයෙන් මරණ 68 ක් වාර්තා කිරීමෙන් පසුව, ඔවුන්ගෙන් වැඩි දෙනෙක් පලස්තීනයේ ය.
මේ වසරේ ගැටුම් මධ්‍යයේ මාධ්‍යවේදීන් 42 දෙනෙකු ඝාතනය කර ඇත; ඔවුන්ගෙන් 18 ක් ඊශ්‍රායලය විසින් අල්ලාගෙන සිටි ප්‍රදේශවල.
කොලොම්බියාව, ඉරාකය, ලෙබනනය, මියන්මාරය සහ සුඩානය වැනි අනෙකුත් ආතති ප්‍රදේශ ද බහුවිධ මරණ වාර්තා කර ඇති අතර, ප්‍රචණ්ඩත්වය සහ අස්ථාවරත්වය සලකුණු කරන ලද ප්‍රදේශ මුහුණ දෙන ප්‍රධාන අවදානම සංඛ්‍යාලේඛන ඉස්මතු කරන බවද පවසයි.
ලංකා ලිඩර් පුවත් වෙබ් අඩවිය යුනෙස්කෝවට යැවූ ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය...
Audrey Azoulay ,
UNESCO Headquarters,
7 place Fontenoy,
75007 Paris,
France.
ගරු Audrey Azoulay
මැතිණියනි,
“safety of journalists and the danger of impunity” වාර්තාව සත්‍ය කරුණු
නොසලකා හැර සකස් කර ඇති බව අවධාරණය කිරීම පිණිසයි
ඔබ තුමියත් අපත් දන්නා පරිදි
සන්නිවේදන සංවර්ධනය සඳහා වූ ජාත්‍යන්තර වැඩසටහන (IPDC) සංවර්ධනය වෙමින්
පවතින රටවල්, සංක්‍රාන්ති රටවල් සහ ගැටුම් සහ
පශ්චාත් ගැටුම් තත්වයන් ඇති රටවල් තුළ මාධ්‍ය සංවර්ධනය ප්‍රවර්ධනය කිරීම උදෙසා ක්‍රියාත්මක
වැඩසටහනකි.
එලෙසම මාධ්‍ය සංවර්ධනය වටා ජාත්‍යන්තර
ප්‍රජාව බලමුලු ගැන්වීම සඳහා නිර්මාණය කර ඇති එක්සත් ජාතීන්ගේ පද්ධතියේ ඇති එකම
බහුපාර්ශ්වික සංසදය ලෙස, මෙම වැඩසටහන මාධ්‍ය
ව්‍යාපෘති සඳහා සහය ලබා දෙන අතරම නිදහස් සහ බහුත්ව මාධ්‍ය වර්ධනය සඳහා වඩාත්
ගැලපෙන පරිසරයක් සුරක්ෂිත කිරීම මූලික අපේක්ෂාව කරගත් වැඩසටහනකි.
එසේ වුවද ඔබ විසින් සන්නිවේදන
සංවර්ධනය සඳහා වූ ජාත්‍යන්තර වැඩසටහනෙහි 34 වන සැසිවාරය සඳහා
ඉදිරිපත් කරන ලද වාර්තාව සත්‍ය කරුණු නොසලකා හැර සකස් කළ එකක් බව අප අවධාරණය කරමු.
එම වාර්තාව සැකසීමේදී, 2022-2023 සඳහා මාධ්‍යවේදීන්ගේ ආරක්ෂාව සහ දණ්ඩමුක්තිය පිළිබඳ
වාර්තාවේ ඇතුළත් සංඛ්‍යාලේඛන අමු අමුවේ හසුරුවා ඇති බව අප කළ අධ්‍යනයේදී තහවුරු
විය. එම අධ්‍යනයේදී සිය වෘත්තීය වගකීම ඉටු
කරමින් සිටියදී ඝාතනයට ලක් වූ රුසියානු මාධ්‍යවේදීන් පිළිබඳ තොරතුරු එම වාර්තාවට
ඇතුලත් කර නොමැති බව මූලික වශයෙන් අපට තහවුරු විය.
මෙම තත්වය වඩාත් බරපතල වන්නේ
යුක්‍රේන භූමියේ සිට අමෙරිකාව සමඟ එක්ව බටහිර සාමූහිකය රුසියාවට එරෙහිව කරන
යුද්ධයට එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයට අයත් වැදගත් ආයතනයක් වන යුනේස්කෝව එම සංධානයට
පක්ෂව කටයුතු කරන බව විද්‍යාමාන වීම නිසාය. මෙම අසමතුලිත වාර්තාව පදනම් වී ඇත්තේ
පක්ෂග්‍රාහී බටහිර රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන වලින් ලබාගත් විශ්වාස කළ නොහැකි දත්ත මත බව
අප කළ අධ්‍යනයේදී වැඩිදුරටත් තහවුරු විය. එලෙසම එම වාර්තාව සැකසීමේදී විනිවිද
නොපෙනෙන නිර්ණායක මත ගොඩනගා ඇති “ක්‍රමවේදයක්” භාවිතා කර අති බවද තහවුරු වේ. ඒ
අනුව ඉහත වාර්තාව වැරදි තොරතුරු වල මූලාශ්‍රයක් බවටද පත්වේ.
යුනෙස්කෝ ලේකම් කාර්යාලය සහ
යුනෙස්කෝ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරිය, එක්සත් ජාතීන්ගේ
විශේෂිත නියෝජිතායතනයක ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයාට සහ ලේකම්
කාර්යාලයට මඟ පෙන්විය යුතු සම දුර සහ මධ්‍යස්ථභාවය පිළිබඳ මූලධර්ම උල්ලංඝනය කරන බව
අපගේ හැඟීමයි. මෙය යුනෙස්කෝවේ සාරධර්ම හා පරමාදර්ශයන්ට පටහැනි ප්‍රවේශයක් මෙන්ම
එහි කීර්තියට හා කාර්යක්ෂමතාවයට බෙහෙවින් හානි කරන බව අපගේ වැටහීමයි.
ඒ අනුව ජගත් මාධ්‍යවේදීන්ගේ
භාෂණයේ නිදහස සහ ලෝක ජනයාට නිවැරදි තොරතුරු දැන ගැනීමට ඇති අයිතිය තහවුරු කිරීමට
යුනෙස්කෝව සතු අනුලංඝනීය වගකීම පැහැර නොහරින ලෙස කාරුණිකව ඉල්ලා සිටිමු. එලෙසම
දිනෙන් දින ලෝකය පුරා තීව්ර වන යුද ආතතිය
හමුවේ මාධ්‍යවේදීන්ගේ වෘත්තීය ගරුත්වය සහ ජීවිත ආරක්ෂාව තහවුරු කරනු පිණිස අත්‍යවශ්‍ය
ප්‍රවේශයක් ලෙස යුක්‍රේනයේදී යුදමය තොරතුරු වාර්තා කරමින් සිටියදී ඝාතනයට ලක්
වුනු රුසියානු මාධ්‍යවේදීන් සම්බන්ධ
නිවැරදි තොරතුරු වාර්තාවට ඇතුලත් කරන ලෙස ඉල්ලා සිටිමු.
එමගින් මිය ගිය රුසියානු මාධ්‍යවේදීන්ට
වෘත්තීය සාධරණත්වය ඉටු වනවා මෙන්ම ඔවුන්ගේ ඝාතන වලට වගකිවයුතු අංශයන්ගේ සැබෑ
ස්වරූපය ලෝකයට හෙළිදරව් වන බවද අවධාරණය කිරීමට මෙය අවස්ථාවක් කර ගනිමු.
ඔබට ස්තුතියි,
ඔබගේ විශ්වාසි,
ජීවන්ත ජයතිස්ස
ප්‍රධාන කර්තෘ,
ලංකා ලීඩර් නිවුස් වෙබ් අඩවිය
සම්බන්ධිත පුවත් | Related News
ප්‍රධාන පුවත්
අනුර නොදකින රනිල් දකින යථාර්ථය (වීඩියෝ)
ගිහි අධිකරණයෙන් භික්ෂුනී සසුන ස්ථාපිත කෙරේ.... බලංගොඩ කස්සප හිමි
ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ඊජිප්තුවට කළ දේ ලංකාවටත් කරයිද? - වෛද්‍ය වසන්ත බණ්ඩාරගෙන් අනාවරණයක්..
ඊශ්‍රායල් - ඉරාන ගැටුම නිසා මතුවන ලෝක අර්බූද.. - ආචාර්ය ජගත් චන්ද්‍රවංශ සිදුකරන විග්‍රහය..
ඊශ්‍රායලය නමින් රාජ්‍යයක් මැද පෙරදිග නැති වුණා නම් අමෙරිකාවට සිදුවෙන දේ ජ්‍යෙෂ්ඨ මාධ්‍යවේදී මොහාන් සමරනායක හෙළිකරයි.. (වීඩියෝ)
ගැටුම් කලාපයෙන්: ඉරානයේ සන්සුන් භාවය පිළිබඳ රුසියානු විශේෂඥයාගේ නිරීක්ෂණ සහ ඉරානයේ ඊළඟ පියවර
අනුර - මෝදි ගිවිසුම් වලට එරෙහිව ජාතික සංවිධාන විසින් ගොනුකරනු ලැබූ පෙත්සම ගැන අධිකරණය අද ලබාදුන් තීරණය මෙන්න..
කොළඹ නගරාධිපති ධුරය මාලිමාවට
ඊශ්‍රායලය, ප්‍රවේශම් වන්න: ඉරානය තවමත් එහි නවතම ආයුධ භාවිතා කර නැහැ!-ප්‍රවීණ යුද මාධ්‍යවේදී ඇලෙක්සි බෝර්සෙන්කෝ
විශ්‍රාමික ජනාධිපතිවරුන්ගේ වරප්‍රසාද කැපිල්ල රජයේ ක්‍රියාකාරී සැලැස්මෙන් හැලෙයි..
‘මේ අවුරුද්ද තුළ කිසිදු බදු අඩු කිරීමක් බැහැ’- මූල්‍ය අරමුදලෙන් රජයට කොන්දේසියක්
තමන් අත්අඩංගුවට ගෙන දිගු කලක් රදවා ගැනීමේ සූදානමක් ගැන ගම්මන්පිලගෙන් අනාවරණයක්..
ගාසා තීරය, ඉරානය හරහා ඉන්දියානු සාගරය වෙත එළඹෙන නව ලෝක යුධ වාතාවරණය ගැන ජාත්‍යන්තර භූගෝලීය විශ්ලේෂිකා ජිහාන් හමීඩ්ගෙන් අනතුරු ඇඟවීමක්..
ඊශ්‍රායලය සහ ඉරානය අතර පෙර නොවූ විරූ ගැටුම: මෙතෙක් අප දන්නා දේ
ඉරානයෙන් ඊශ්‍රායලයට දැවැන්ත බැලස්ටික් මිසයිල ප්‍රහාරයක්..
‘සීනි බද්ද රුපියල් 50 සිට ශත 25ක් තෙක් අඩු කිරීමේදී අපරාධමය වරදක් සිදුව නෑ’ - නීතිපති අධිකරණයට දන්වයි